1703 Onderzoek: tussen wetenschap en nepnieuws

Op woensdagmiddag 22 maart 2017 ontvangt Jeroen Tazelaar ons - Vaklui in Vastgoed - op het kantoor van Twynstra Gudde om het met elkaar over onderzoek te hebben. Onderzoek met een grote O en onderzoek met een kleine o.

Annette van den Beemt-Tjeerdsma vertelt ons, als introductie, hoe zij haar wetenschappelijk onderzoek aanpakt. Zij promoveert op het onderwerp professioneel vastgoedmanagement. Dat levert interessante resultaten op! Maar eerst even enkele opmerkelijke bevindingen over onderzoek in het algemeen...

Bij het rechte eind?
We doen allemaal onderzoek voor ons werk. We maken analyses, trekken conclusies en doen aanbevelingen voor verbetering. Maar hebben we het bij het rechte eind? Hoe leggen we verantwoording af over onze resultaten en de gebruikte methoden? Dat is iets waar we niet vaak expliciet bij stilstaan. Voor een wetenschapper als ‘vaklui-lid’ Annette is dat anders. De kracht van haar werk staat of valt bij de juist gebruikte methoden en verantwoording afleggen is een belangrijke ‘part of the job’.

Onderzoek-bewust
Annette maakt ons bewust van de keuzes die we hebben bij het doen van onderzoek. Aan de hand van een test laat ze ons zien wat voor soort onderzoek bij ieder van ons past. Ben je iemand die wil voorspellen, kritisch kijken of praktisch begrijpen? Niet elk onderzoek kan namelijk in de richting gaan van echt wetenschappelijk onderzoek en sterker nog; het meeste onderzoek verdient die titel niet. Dat is uiteraard helemaal niet erg. Maar ook niet-wetenschappelijk onderzoek moet methodisch correct en controleerbaar zijn. Je vindt, ook in de vakpers, publicaties die zo suggestief zijn dat je weet dat het wensdenken hier de pen heeft vastgehouden. Zo betoogt de NEPROM (Nederlandse Projectontwikkeling Maatschappijen) het laatste jaar op dramatische toon dat onderzoek heeft uitgewezen dat er veel meer nieuwe woningen moeten worden gebouwd en dat de nieuwbouw weer in de wei (nieuwe VINEX) moet gebeuren. Hoe onafhankelijk zou dat zijn…?

Praktisch clubje
Uit de test blijkt dat de meeste Vaklui praktisch zijn ingesteld en geen wetenschappelijke carrière of promotie ambiëren. “Misschien na het pensioen”. Annette wel. Zij gaat stralen als ze vertelt over haar onderzoek naar professioneel vastgoedmanagement, waarover ze artikelen publiceert in internationale wetenschappelijke tijdschriften. Ze heeft bijvoorbeeld kwalitatief onderzoek gedaan bij de gemeenten die als ‘koploper’ worden gezien door andere gemeenten. Uit dit onderzoek blijkt dat, waar het gaat om het gemeentelijk vastgoedmanagement, de meeste gemeenten actief zijn met interventies op het gebied van de organisatie en slechts beperkt bij interventies in de portefeuille.

Haar tweede artikel gaat over de waardebepaling van gemeentelijk vastgoed. De WOZ-waarde wordt het vaakst gehanteerd wanneer het over de waarde van gemeentelijk (maatschappelijk) vastgoed gaat. Er zijn weinig transacties in de niet-courante gemeentelijke gebouwen, hoewel deze wel zijn toegenomen de afgelopen jaren. Uit de verhouding tussen de WOZ-waarden en de transactieprijzen blijkt echter wel dat het de vraag is of de WOZ-waarden nog wel de goede maatstaf zijn voor waarde-indicatie.

Wijze tips
Annette hoopt over 2,5 jaar haar promotie af te ronden, hoewel het voor haar eigenlijk niet op hoeft te houden. Als onderzoeken je lust en je leven is...! Ze benadrukt nog een keer richting andere Vaklui, dat het innemen van een goed beargumenteerd standpunt, door feiten onderbouwd, en door theorie bekrachtigd, bijdraagt aan professioneel adviseurschap. Ook als je niet leeft voor de wetenschap!